Zbrodnia Katyńska. 75 lat walki o prawdę
Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia wraz z Muzeum Katyńskie – Oddział Martyrologiczny Muzeum Wojska Polskiego 11 kwietnia 2018 roku w Warszawie zorganizowało międzynarodową konferencję "Zbrodnia Katyńska. 75 lat walki o prawdę" w związku z 75. rocznicą opublikowania przez Niemcy informacji o odkryciu masowych grobów oficerów Wojska Polskiego. W konferencji wzięli udział historycy i badacze z Polski, Rosji, Wielkiej Brytanii, Niemiec i Argentyny. Wydarzenie było okazją do naukowej refleksji nad tą zbrodnią ludobójstwa, dokonaną na mocy decyzji najwyższych władz ZSRS przez sowiecką policję polityczną NKWD. Pragnęliśmy również oddać hołd pamięci ofiarom zbrodni katyńskiej i ich bliskim. Podczas dyskusji i paneli poruszyliśmy tematy związane m.in. z problematyką pamięci o Zbrodni Katyńskiej, niemiecką ekshumacją w Lesie Katyńskim, konsekwencjami ujawnienia zbrodni zarówno w wymiarze krajowym, jak i międzynarodowym. Podyskutowaliśmy również o reakcjach ZSRS, USA, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i państw Ameryki Południowej.
Konferencja została objęta honorowym patronatem wicepremiera i ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz ministra obrony narodowej, a jej organizację wsparły Zamek Królewski w Warszawie oraz Fundację PGZ.
- Deklaruję, że nie ustaniemy w dążeniu do ustalenia każdego zamordowanego w Katyniu z imienia i nazwiska. Robiąc to niweczymy zamiary sowieckiego totalitaryzmu - powiedział wicepremier prof. Piotr Gliński podczas otwarcia konferencji.
Wicepremier podkreślił, że „gdy Polska została zniewolona przez Związek Sowiecki, pamięć o Zbrodni Katyńskiej była fałszowana i zatajana. Za prawdę groziły represje”.
- Jednak znaleźli się ludzie, dla których szukanie i głoszenie prawdy było powinnością – to rodziny i bliscy ofiar. To oni stali się pierwszymi strażnikami pamięci i są nimi do dnia dzisiejszego. Z czasem dołączyli do nich niezależni badacze. Pamięć o Zbrodni kultywowała także polska emigracja – powiedział prof. Gliński.
Wicepremier podkreślił, że obowiązek dbania o tę pamięć spoczywa również na „Niepodległej Rzeczpospolitej”.
- Czynić to należy tym bardziej, że – jak wynika z badań, przeprowadzonych przez Narodowe Centrum Kultury – odsetek osób deklarujących, że nic nie wiedzą o stalinowskim mordzie, rośnie w porównaniu z analogicznymi badaniami z lat ubiegłych. Owszem, zdecydowana większość Polaków (90%) coś wie o Zbrodni Katyńskiej – i to jest pozytyw. Natomiast wśród tych, którzy o Zbrodni nie wiedzą nic, najwięcej jest, niestety, ludzi młodych – powiedział minister kultury. Podkreślił jednocześnie, że „państwo polskie musi jeszcze aktywniej uczestniczyć w edukacji i kultywowaniu pamięci o Zbrodni Katyńskiej. Powinno zachęcać do prowadzenia dalszych badań i upowszechniania wiedzy”.
Zdaniem wicepremiera Glińskiego jednym z przykładów takiego działania jest, odbywająca się na Zamku Królewskim w Warszawie, międzynarodowa konferencja o Zbrodni Katyńskiej.Minister kultury podkreślił, że cieszy go fakt iż, „na Ukrainie po 2014 r. doszło do bezprecedensowego otwarcia archiwów sowieckich służb, przechowujących nie tylko dokumenty o ofiarach, ale i o katach”.
- Głęboko wierzę, iż prędzej czy później władze państwowe Rosji i Białorusi pójdą również tą drogą. Że razem poprzez wspólne badania wyjaśnimy wszelkie motywy, którymi kierowali się zbrodniarze, co zniewoliwszy Rosjan, Białorusinów i Ukraińców, usiłowali wraz z hitlerowskimi Niemcami zniewolić również Polaków – powiedział prof. Gliński.
- Zbrodnia Katyńska była jedną z najtragiczniejszych konsekwencji sowieckiej agresji na Polskę. Wokół tej zbrodni powstało wiele kłamstw, jednak Polska na drodze walki o prawdę ma już ogromne osiągnięcia. Dotychczasowa działalność Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia pokazuje jak w ciągu ostatnich siedmiu lat wielokrotnie angażowaliśmy się w działania, mające na celu upamiętnianie sowieckich represji. Wydaliśmy prace poświęcone Zbrodni Katyńskiej m.in. Nikity Pietrowa, Macieja Wyrwy, od lat realizujemy program badawczy Losy Polaków pod władzą sowiecką po 17 września 1939 r., w ramach którego zbiera informacje o osobach zaginionych na północno-wschodnich ziemiach II Rzeczypospolitej pomiędzy 17 września 1939 a czerwcem 1940 roku, wobec których zachodzi przypuszczenie, że mogły być ofiarami Zbrodni Katyńskiej. Dzisiejsza konferencja jest również świadectwem zmagania się z kłamstwem katyńskim. - powiedział dyr. Ernest Wyciszkiewicz na otwarciu konferencji "Zbrodnia Katyńska. 75 lat walki o prawdę".
Pobierz: Zbrodnia Katyńska. 75 lat walki o prawdę - program.pdf
kiedy: 11 kwietnia 2018 roku (środa)
gdzie: Zamek Królewski, Sala Koncertowa, Plac Zamkowy 4, Warszawa
języki: polski, rosyjski, angielski