Lolotta i inne paryskie historie – czytanie performatywne fragmentu książki oraz premiera literacka.

Lolotta i inne paryskie historie to pierwsza przetłumaczona na język polski książka rosyjskiej pisarki Anny Matwiejewej, finalistki prestiżowych rosyjskich nagród Bolszaja Kniga i Nacyonalnyj Bestseller. 25 lutego autorka przyjechała do Poznania aby spotkać się czytelnikami. Dodatkowo można było posłuchać  fragmentu książki w wykonaniu aktorów Teatru Nowego w Poznaniu, którzy specjalnie dla nas ożywili tekst podczas czytania performatywnego!

Podobno każdy ma swój Paryż. Niezależnie czy chodzi o stolicę Francji, nowe osiedle czy rosyjską wioskę nazwaną tak przez Kozaków w XVII wieku. Paryż Matwiejewej przenika bohaterów, jest dla nich (nie)osiągalnym celem, traumą, ucieczką, ukojeniem, domem lub wygnaniem. Zmienia ich jednocześnie stając się bohaterem historii, jej spiritus movens. Z książki wyłania się także drugie miasto, Jekaterynburg. Miasto na granicy Europy i Azji, czasem surowe, chaotyczne i niebezpieczne, potrafiące jednak przynieść spokój. Matwiejewa tworzy uniwersalne i ciepłe opowieści, które momentami śmieszą, a czasem zostawiają gorycz w ustach. Umiejętnie operuje słowem, co pozwala płynnie zanurzyć się w jej świat. Sprawia, że łatwo przywiązać się do bohaterów, z którymi ciężko się rozstać. Nie ma tu jednak zbędnego patosu czy taniego sentymentalizmu. Tylko człowiek ze wszystkimi swoimi słabościami, w których możemy się przejrzeć.

Po czytaniu aktorskim odbyło się spotkanie z autorką oraz tłumaczami opowiadań, którzy są tutaj bardzo ważni! Bowiem książka, którą oddajemy w Wasze ręce jest wyjątkowa. Stanowi efekt projektu Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia pt. „Polsko-Rosyjska Szkoła Przekładu. Słowa na słowa”, stworzonego dla początkujących tłumaczy, którzy przez dziesięć miesięcy pracowali pod okiem wybitnych specjalistów nad tłumaczeniem dziewięciu opowiadań Anny Matwiejewej. W trakcie zajęć poznali cały cykl pracy tłumacza oraz tajniki procesu wydawniczego. Biorąc udział w wykładach na temat sztuki translatorskiej i literatury mogli pogłębiać swoją wiedzę i dopracować swój warsztat.

Wykształcenie nowego pokolenia świadomych i dobrych tłumaczy jest niezwykle ważne i wpisuje się w misję Centrum. Dialog polsko-rosyjski w dzisiejszych okolicznościach wydaje się możliwy (i niezwykle potrzebny) właśnie na niwie kultury. Ciężko jednak rozmawiać ze sobą i wzajemnie się zrozumieć bez znajomości języka i wytworów kultury sąsiada. Tłumacz staje się więc w tej sytuacji kluczowym aktorem pozwalającym na zrozumienie współczesnej Rosji.

Podczas spotkania rozmawialiśmy nie tylko o książce, ale także o samym procesie jej przekładu. Jak wyglądała praca, co było najtrudniejsze, z jakimi problemami borykali się tłumacze. Rozmowę poszerzyliśmy o zagadnienie roli tłumacza w ogóle. Przecież dziś staje się on często ambasadorem autora, a nawet promotorem danej kultury. Chcemy też porozmawiać o współpracy autor-tłumacze z dwóch perspektyw.

BIOGRAMY

Anna Matwiejewa - „Nie miałam wielkiego wyboru, już w dzieciństwie wiedziałam, że zostanę pisarką”, mówi o sobie Anna Matwiejewa. Urodziła się w 1972 roku. Mieszka w Jekaterynburgu, który bardzo często jest tłem lub bohaterem jej powieści. Na poważnie zaczęła pisać w latach dziewięćdziesiątych. Do dziś wydała 17 powieści i zbiorów opowiadań, które w Rosji cieszą się dużą popularnością. Była nominowana do prestiżowych rosyjskich nagród m.in Bolszaja Kniga i Nacyonalnyj Bestseller. Jej twórczość krytycy nazywają uralskim realizmem magicznym. Prozę Matwiejewej przetłumaczono na włoski, francuski, czeski, chiński i fiński. Lolotta i inne paryskie historie jest pierwszą książką autorki wydaną w języku polskim.

Polina Kozarenko - absolwentka polonistyki Moskiewskiego Państwowego Uniwersytetu im. Łomonosowa oraz studiów podyplomowych z zakresu nauczania języka rosyjskiego jako obcego. Językoznawczyni, redaktorka rosyjskiej sekcji portalu www.culture.pl, tłumaczka polskiej literatury na język rosyjski. W jej przekładzie ukazały się m.in. „Gottland” Mariusza Szczygła, eseje Andrzeja Stasiuka, sztuka „Ciała obce” Julii Holewińskiej. W latach 2006-2016 pracowniczka Instytutu Polskiego w Moskwie, w którym odpowiadała za projekty literackie, wydawnicze i edukacyjne. Wykładowczyni na Państwowym Uniwersytecie Pedagogicznym w Niżnym Nowogrodzie, gdzie prowadzi cykle wykładów na temat dialogu kultur w nauczaniu języka rosyjskiego jako obcego oraz translatoryki. Współpomysłodawczyni szkoły dla początkujących tłumaczy z języka rosyjskiego Słowa na Słowa w Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.

Krzysztof Tyczko – doktor nauk w zakresie literaturoznawstwa rosyjskiego, przedsiębiorca, nauczyciel języka polskiego dla obcokrajowców i języka rosyjskiego, tłumacz ustny i pisemny języka rosyjskiego. Lubi prowadzić samochód, spacerować i gotować.

Patryk Zielonka – ur. w 2000 roku. Uczeń lubelskiego liceum, finalista Olimpiady Języka Rosyjskiego, początkujący tłumacz i poeta. Z zaangażowaniem stara się współtworzyć świat literatury. Prywatnie kolekcjoner winyli.

Michał Pabian – dramaturg, językoznawca. Związany z Teatrem Nowym w Poznaniu gdzie prowadzi projekt „Czytnik”. Interesuje się kolażem literackim i strategiami ‚mówienia’ w dramatycznych formach scenicznych. Do tej pory miał przyjemność współpracować z Marcinem Liberem, Wojtkiem Klemmem, Piotrem Ratajczakiem, Cezim Studniakiem, Marcinem Wierzchowskim, Natalią Korczakowską.

Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia z siedzibą w Warszawie, ul. Jasna 14/16A, 00-041 Warszawa, na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „RODO”, oraz art. 3-5 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. poz. 1000, z późn. zm.), podaje następujące informacje:
1. Administratorem danych osobowych jestCentrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia z siedzibą w Warszawie, ul. Jasna 14/16A, 00-041 Warszawa; tel.: +48 22 295 00 30, faks: +48 22 295 00 31, cprdip@cprdip.pl, www.cprdip.pl.
2. Inspektorem Ochrony Danych w Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia jest Maciej Łuczak,tel.: +48 502 348 833, e-mail: iod@cprdip.pl.
3. Dane osobowe zbierane są w sposób automatyczny w ramach korzystania ze stron internetowych administrowania przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (są one zapisywane w plikach cookies) oraz poprzez logowanie się użytkowników korzystających ze stron internetowych Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Dane osobowe zbierane są również od osoby, której dane osobowe dotyczą, na podstawie zgody tej osoby, w tym zgody wyrażonej w sposób dorozumiany.
4. Dane osobowe oznaczają wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej. W przypadku korzystania ze stron internetowych administrowanych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia danymi osobowymi są w szczególności: imię i nazwisko, adres zamieszkania, adres e-mail, login, hasło, adres IP, czy numer telefonu.
5. Dane osobowe przetwarzane będą w celu:
1) korzystania z prowadzonych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia serwisów i usług oraz wykonywania przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia swoich zadań ustawowych, na podstawie wyrażonej zgody (art. 6 ust. 1 lit. a RODO);
2) prowadzenia działalności edukacyjnej oraz informacyjnej, w tym przekazywania zaproszeń na spotkania, konferencje oraz imprezy organizowane przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, na podstawie wyrażonej zgody (art. 6 ust. 1 lit. a RODO);
3) w celu realizacji obowiązków prawnych spoczywających na Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia tych obowiązków przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (art. 6 ust. 1 lit. c RODO);
4) w celach archiwalnych (dowodowych) dla zabezpieczenia informacji na wypadek prawnej potrzeby wykazania faktów, ustalenia, dochodzenia lub obrony przed roszczeniami, ponieważ przetwarzanie jest niezbędne do realizacji prawnie uzasadnionych interesów Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (art. 6 ust. 1 lit. f RODO).
6. Odbiorcą danych osobowych mogą być:
1) podmioty posiadające na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prawo żądania dostępu do tych danych;
2) podmioty świadczące na rzecz Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia usługi pocztowe, usługi płatnicze, usługi z zakresu obsługi informatycznej lub telekomunikacyjnej oraz usługi prawne i windykacyjne.
7. Administrator danych osobowych nie przewiduje przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej, poza uzasadnionymi przypadkami związanymi z realizacją obowiązków wynikających z umów międzynarodowych lub regulacji wynikających z prawa Unii Europejskiej.
8. Dane osobowe będą przechowywane:
1) w przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, przez okres funkcjonowania Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, w przypadku danych, a po upływie tego okresu, do chwili określonej w przepisach kancelaryjno-archiwalnych, do których przestrzegania obowiązane jest Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia;
2) w przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 3, do chwili wypełnienia obowiązków prawnych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia;
3) w przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 4, do chwili utraty przez fakty znaczenia prawnego, lub do chwili przedawnienia roszczeń wobec Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia związanych z przetwarzaniem danych osobowych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.
9. Osoba, której dane osobowe dotyczą, ma prawo do:
1) żądania od administratora danych osobowych dostępu do danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania oraz prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych;
2) wniesienia skargi do organu nadzorczego w rozumieniu RODO, to jest do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych;
3) kontaktu z Inspektorem Ochrony Danych w Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumieniawe wszystkich sprawach związanych z przetwarzaniem danych osobowych.
10. W przypadku przetwarzania danych osobowych, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, osobie, której dane osobowe dotyczą, przysługuje prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
11. Warunkiem korzystania ze stron internetowych administrowanych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia jest wyrażenie dobrowolnej i niczym nieskrępowanej zgody na przetwarzanie danych osobowych w ramach obowiązujących przepisów prawa, w tym RODO.
12. Jeżeli ze stron internetowych administrowanych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia korzysta małoletni lub osoba nieposiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych, konieczne jest wyrażenie zgody na przetwarzania danych osobowych tej osoby przez rodzica lub innego niż rodzic przedstawiciela ustawowego albo przez opiekuna prawnego.
13. Jeżeli zgoda na przetwarzanie danych osobowych wyrażana jest w sposób dorozumiany, osobę, której dane osobowe dotyczą, odsyła się do informacji dotyczącejzasad przetwarzania danych osobowych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz praw osób, których dane osobowe dotyczą,zamieszczonej na stronie internetowej http://www.cprdip.pl/centrum,ochrona_danych_osobowych,informacja_o_przetwarzaniu_danych_osobowych.html (zakładka „Informacja o przetwarzaniu danych osobowych”).
14. Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia nie przewiduje automatycznego podejmowania decyzji wobec osób, których dane osobowe dotyczą.
Mając powyższe na uwadze, jeżeli jesteś osobą, która ukończyła 16 lat i dobrowolnie wyrażasz zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych zbieranych automatycznie w ramach korzystania z serwisów i usług oferowanych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia kliknij na krzyżyk z prawej strony wyrażając zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych