Polsko-rosyjskie korepetycje z poezji online | odcinek 7

POECI

Osip Mandelsztam (1891-1938) – rosyjski poeta i prozaik, jeden z najwybitniejszych rosyjskich poetów XX w. urodził się w Warszawie, a zmarł w łagrze pod Władywostokiem. Klasyk literatury światowej i ofiara wielkiej czystki w ZSRR. Dwukrotnie aresztowany przez sowieckie władze. Najprawdopodobniej pretekstem pierwszego zatrzymania był wiersz („Żyjemy tu, nie czując pod stopami ziemi”) krytyczny wobec Stalina, napisany w listopadzie 1933. Przywódca ZSRR podobno osobiście wydał rozkaz aresztowania poety. Skazany na zsyłkę, z której został zwolniony w 1937. NKWD przyszło po niego po raz drugi w maju 1938. Wówczas dostał wyrok pięciu lat przymusowej pracy. Jego ciało wrzucono do zbiorowej mogiły i nigdy nie ustalono prawdziwego miejsca pochówku poety.

Władysław Broniewski (1897 - 1962) – poeta, tłumacz, żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej.  W okresie powojennym początkowo tworzył poezję polityczno-propagandową, później utwory refleksyjne o motywach osobistych. W 1925 roku wraz ze Stanisławem Standem i Witoldem Wandurskim opublikował pierwszy polski manifest poetów proletariackich.  W czasach stalinizmu był poetą głęboko zaangażowanym w budowę nowej rzeczywistości. 1 września 1954 r. w wyniku zatrucia gazem tragicznie zmarła córka Władysława Broniewskiego, Joanna, której śmierć wywarła ogromny wpływ na poetę, co spowodowało, że kilka dni później trafił na leczenie do szpitala psychiatrycznego. Zmarł na raka krtani w Warszawie 10 lutego 1962. Jego poezja była silnie związana z własną biografią, a także doświadczeniami narodu polskiego i działaczy ruchu robotniczego, miała wyraźne akcenty rewolucyjne i patriotyczne.  Broniewski był także tłumaczem literatury rosyjskiej i niemieckiej, przetłumaczył m.in.: Dostojewskiego,  Gogola, Majakowskiego.

AKTORZY

Anna Polony – jest jedną z  najwybitniejszych polskich aktorek, nazywana "pierwszą damą Starego Teatru". Najważniejsza w jej karierze była współpraca z Konradem Swinarskim. Polony wystąpiła w jego dwunastu realizacjach i asystowała przy legendarnej inscenizacji „Dziadów” Mickiewicza. Jest laureatką licznych nagród w dziedzinie teatru. „Drobna, niewysoka blondynka, o rysach, które nic nie mają z nieskazitelnej urody 'wiecznej Ewy', obdarzona niskim, ciemnym, niepokojąco 'łamliwym głosem' - prawie wszystko, co osiągnęła na scenie do zawdzięczenia ma swojemu 'ja' wewnętrznemu” – pisała o niej Elżbieta Morawiec. Obecnie współpracuje z Teatrem im. Juliusza Słowackiego.

Anna Aleksachina – aktorka teatralna i filmowa, pedagog, Narodowa artystka Rosji. Ukończyła leningradzki Państwowy Instytut Teatru, Muzyki i Kinematografii w 1982 (kurs I. P. Władimirowa) i została przyjęta do Teatru im. Lensowieta. Laureatka wyższej Petersburskiej nagrody teatralnej "Złoty SOFIT" w kategorii Teatry niepaństwowe "" Najlepsza rola kobieca "- Arkadina w spektaklu W. Filsztyńskiego " Kostia Treplew. Miłość i śmierć "według sztuki A. P. Czechowa "Mewa". Laureatka Petersburskiej nagrody "ludzie naszego miasta" w kategorii " Aktorka roku "(2001). Laureat Petersburskiej Nagrody Artystycznej "Pietropol "" za szczerość i oryginalność twórczości w spektaklach ostatnich lat "(2009).

TŁUMACZE

Józefina Inesa Piątkowska, doktor nauk humanistycznych. Pracuje w Instytucie Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie zajmuje się poetyką lingwistyczną i teorią przekładu. Tłumaczy poezję, scenariusze filmowe i sztuki teatralne z języka rosyjskiego i angielskiego. Jest również tłumaczem konferencyjnym. Autorka książki „Poetyka sugestii Mariny Cwietajewej” wydanej w języku rosyjskim.

Jewgienij Raszkowski (1940) – radziecki i rosyjski wschodoznawca, religioznawca, tłumacz, historyk nauli i rosyjskiej myśli filozoficznej. Jeden z autorów „Wielkiej Encyklopedii Rosyjskiej”. Absolwent Moskiewskiego Instytutu Historyczno-Archiwalnego (1964). Od 1967 pracownik naukowy różnych instytutów Akademii Nauk ZSRR. Doktor nauk historycznych (1974). Tłumacz literatury talmudycznej, ksiąg biblijnych, pism Karola Wojtyły. Wykłada na Otwartym Uniwersytecie Prawosławnym. Dyrektor centrum naukowo-badawczego literatury religijnej we Wszechrosyjskiej Państwowej Bibliotece Literatury Obcej. Członek Rosyjskiego Towarzystwa Biblijnego. Członek kolegium redakcyjnego kwartalnika naukowego „Państwo, religia, kościół w Rosji i za granicą”.

WIERSZE

Notre Dame
Осип Мандельштам

Где римский судия судил чужой народ,
Стоит базилика,- и, радостный и первый,
Как некогда Адам, распластывая нервы,
Играет мышцами крестовый легкий свод.

Но выдает себя снаружи тайный план:
Здесь позаботилась подпружных арок сила,
Чтоб масса грузная стены не сокрушила,
И свода дерзкого бездействует таран.

Стихийный лабиринт, непостижимый лес,
Души готической рассудочная пропасть,
Египетская мощь и христианства робость,
С тростинкой рядом - дуб, и всюду царь - отвес.

Но чем внимательней, твердыня Notre Dame,
Я изучал твои чудовищные ребра,
Тем чаще думал я: из тяжести недоброй
И я когда-нибудь прекрасное создам.


 

Notre Dame
Osip Mandelsztam | Przekład Józfina Piątkowska  

Gdzie rzymski sędzia sądził lud mu obcy,
Stoi bazylika – i radosne oraz pierwsze –
Jak niegdyś Adam – rozpostarłszy nerwy –
Lekkie sklepienie się unosi mięśni mocą.

Lecz zdradza siebie tajny zamysł planu,
Tu działa łuków wspierająca siła,
By masa gruzu ściany nie zburzyła.
Dziarskie sklepienie tylko drwi z taranu.

Żywiołów labirynty, las nieprzenikniony,
Gotyckiej duszy racjonalna przepaść,
Egipska wytrzymałość i pokora chrześcijan,
Gdzie trzcina, tam i dąb. I wszędzie – władza pionu.

I czym uważniej, katedro Notre Dame,
Badałem twe upiorne żebra dnia każdego,
Tym bardziej byłem pewien: z gruzu niedobrego
Ja też coś cudownego kiedyś światu dam.

Cisza

Władysław Broniewski

- Powiedz mi, jak ci na imię?
- Cisza.
- Powtórz, bom nie dosłyszał?
- Cisza.
- Czy to ty chodzisz po chrząstkich gałązkach wiosną?
czy o tobie słowik kląska,
gdy trawy rosną?
- Ja jestem cisza, milcz, dumny.
Zabiorę ciebie do trumny.

Тишь

Владислав Броневски

— Кто ты, скажи, отчего молчишь?
— Тишь.
— Как тебя звать, повтори, не расслышу!
— Тишью.
— Не о тебе ли
мертвые ветки весною хрустят по дубравам?
Но о тебе ли
щелкают соловьи, когда подымаются травы?..
— Смолкни. Гордостью не греши.
Будешь во мне.
В Тиши.





Zapraszamy razem z Fundacją Plac Teatralny i portalem Latający Krytyk (Летающий критик)

#poezjaPLRU #поэзияPLRU

Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia z siedzibą w Warszawie, ul. Jasna 14/16A, 00-041 Warszawa, na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „RODO”, oraz art. 3-5 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. poz. 1000, z późn. zm.), podaje następujące informacje:
1. Administratorem danych osobowych jestCentrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia z siedzibą w Warszawie, ul. Jasna 14/16A, 00-041 Warszawa; tel.: +48 22 295 00 30, faks: +48 22 295 00 31, cprdip@cprdip.pl, www.cprdip.pl.
2. Inspektorem Ochrony Danych w Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia jest Maciej Łuczak,tel.: +48 502 348 833, e-mail: iod@cprdip.pl.
3. Dane osobowe zbierane są w sposób automatyczny w ramach korzystania ze stron internetowych administrowania przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (są one zapisywane w plikach cookies) oraz poprzez logowanie się użytkowników korzystających ze stron internetowych Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Dane osobowe zbierane są również od osoby, której dane osobowe dotyczą, na podstawie zgody tej osoby, w tym zgody wyrażonej w sposób dorozumiany.
4. Dane osobowe oznaczają wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej. W przypadku korzystania ze stron internetowych administrowanych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia danymi osobowymi są w szczególności: imię i nazwisko, adres zamieszkania, adres e-mail, login, hasło, adres IP, czy numer telefonu.
5. Dane osobowe przetwarzane będą w celu:
1) korzystania z prowadzonych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia serwisów i usług oraz wykonywania przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia swoich zadań ustawowych, na podstawie wyrażonej zgody (art. 6 ust. 1 lit. a RODO);
2) prowadzenia działalności edukacyjnej oraz informacyjnej, w tym przekazywania zaproszeń na spotkania, konferencje oraz imprezy organizowane przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, na podstawie wyrażonej zgody (art. 6 ust. 1 lit. a RODO);
3) w celu realizacji obowiązków prawnych spoczywających na Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia tych obowiązków przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (art. 6 ust. 1 lit. c RODO);
4) w celach archiwalnych (dowodowych) dla zabezpieczenia informacji na wypadek prawnej potrzeby wykazania faktów, ustalenia, dochodzenia lub obrony przed roszczeniami, ponieważ przetwarzanie jest niezbędne do realizacji prawnie uzasadnionych interesów Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (art. 6 ust. 1 lit. f RODO).
6. Odbiorcą danych osobowych mogą być:
1) podmioty posiadające na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej prawo żądania dostępu do tych danych;
2) podmioty świadczące na rzecz Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia usługi pocztowe, usługi płatnicze, usługi z zakresu obsługi informatycznej lub telekomunikacyjnej oraz usługi prawne i windykacyjne.
7. Administrator danych osobowych nie przewiduje przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej, poza uzasadnionymi przypadkami związanymi z realizacją obowiązków wynikających z umów międzynarodowych lub regulacji wynikających z prawa Unii Europejskiej.
8. Dane osobowe będą przechowywane:
1) w przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, przez okres funkcjonowania Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia, w przypadku danych, a po upływie tego okresu, do chwili określonej w przepisach kancelaryjno-archiwalnych, do których przestrzegania obowiązane jest Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia;
2) w przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 3, do chwili wypełnienia obowiązków prawnych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia;
3) w przypadku, o którym mowa w ust. 5 pkt 4, do chwili utraty przez fakty znaczenia prawnego, lub do chwili przedawnienia roszczeń wobec Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia związanych z przetwarzaniem danych osobowych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.
9. Osoba, której dane osobowe dotyczą, ma prawo do:
1) żądania od administratora danych osobowych dostępu do danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania oraz prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych;
2) wniesienia skargi do organu nadzorczego w rozumieniu RODO, to jest do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych;
3) kontaktu z Inspektorem Ochrony Danych w Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumieniawe wszystkich sprawach związanych z przetwarzaniem danych osobowych.
10. W przypadku przetwarzania danych osobowych, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, osobie, której dane osobowe dotyczą, przysługuje prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem.
11. Warunkiem korzystania ze stron internetowych administrowanych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia jest wyrażenie dobrowolnej i niczym nieskrępowanej zgody na przetwarzanie danych osobowych w ramach obowiązujących przepisów prawa, w tym RODO.
12. Jeżeli ze stron internetowych administrowanych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia korzysta małoletni lub osoba nieposiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych, konieczne jest wyrażenie zgody na przetwarzania danych osobowych tej osoby przez rodzica lub innego niż rodzic przedstawiciela ustawowego albo przez opiekuna prawnego.
13. Jeżeli zgoda na przetwarzanie danych osobowych wyrażana jest w sposób dorozumiany, osobę, której dane osobowe dotyczą, odsyła się do informacji dotyczącejzasad przetwarzania danych osobowych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz praw osób, których dane osobowe dotyczą,zamieszczonej na stronie internetowej http://www.cprdip.pl/centrum,ochrona_danych_osobowych,informacja_o_przetwarzaniu_danych_osobowych.html (zakładka „Informacja o przetwarzaniu danych osobowych”).
14. Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia nie przewiduje automatycznego podejmowania decyzji wobec osób, których dane osobowe dotyczą.
Mając powyższe na uwadze, jeżeli jesteś osobą, która ukończyła 16 lat i dobrowolnie wyrażasz zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych zbieranych automatycznie w ramach korzystania z serwisów i usług oferowanych przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia kliknij na krzyżyk z prawej strony wyrażając zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych